Waar moet ik rekening mee houden als ik vergunningvrij ga bouwen?

Steeds meer verbouwingen mogen zonder vergunning worden uitgevoerd. Vergunningvrij is echter niet regelvrij: ook als de gemeenten niet vooraf heeft meegekeken, moet aan de bouwtechnische voorschriften van het Bouwbesluit 2012 worden voldaan. Bij vergunningvrij bouwen / verbouw is de gebouweigenaar zelf verantwoordelijk voor het voldoen aan de verbouwvoorschriften. Wordt de indeling in brandcompartimenten gewijzigd, dan moet er altijd een vergunning aangevraagd worden.

Relevante aspecten

Bij vergunningvrij bouwen gelden de verbouwvoorschriften van het Bouwbesluit 2012. Er moet worden voldaan aan het zogenoemde 'rechtens verkregen niveau': de huidige kwaliteit waarbij de voorschriften voor bestaande bouw als absolute ondergrens gelden. In de meeste gevallen is het rechtens verkregen niveau gelijk aan het niveau dat door de laatst verkregen bouwvergunning is vastgelegd. Uitgangspunt bij verbouw is dus dat de hoeveelheid daglicht, de ventilatie, de brandveiligheid, de constructieve veiligheid, etc. na de verbouwing minimaal gelijk is aan de kwaliteit voor de verbouwing.

Regelgeving

Of een vergunning nodig is, is vastgelegd in bijlage II van het Besluit omgevingsrecht. Wordt een bouwwerk daarin niet genoemd, dan is een vergunning nodig. De regels rondom vergunningvrij bouwen zijn uitgewerkt in het Omgevingsloket Online (Olo). Via vraag en antwoord kan via het Olo worden bepaald of, en zo ja welke vergunning er nodig is. Bij twijfel kan het beste eerst met de gemeente worden overlegd, voordat met de bouw gestart wordt.

Vragen over vergunningvrij bouwen

Vragen over vergunningvrij bouwen kunnen worden gesteld aan de gemeente of aan de Helpdesk Bouwregelgeving van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

Algemene aandachtspunten bij vergunningvrij bouwen

In sommige gevallen gelden de nieuwbouweisen ook bij verbouw.

Nadere toelichting

Er zijn een aantal uitzonderingen waarbij niet het rechtens verkregen niveau geldt, maar de nieuwbouweis. De belangrijkste zijn:

  1. Aan- en uitbouwen en dakkapellen bij woningen moeten qua isolatie aan de nieuwbouweis voldoen.
  2. Voor rookgasafvoeren gelden de nieuwbouweisen als het gaat om de afstand tot de buren en tot ventilatietoevoeren.

Risico's bij brand

Vergunningvrij bouwen heeft vaak betrekking op aanbouwen aan een woning of dakkapellen. De nieuwe gebouwdelen moeten minimaal zorgen voor eenzelfde weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag (WBDBO). Voor verbouw geldt het rechtens verkregen niveau met een minimale eis van 30 minuten WBDBO. Een nieuwe aanbouw moet dus net zo brandwerend worden uitgevoerd als de woning zelf - in bijna alle gevallen 60 minuten - met een minimum van 30 minuten.

Aandachtspunten: welke maatregelen tegen branddoorslag en brandoverlsag kan je nemen?

Risico's op brandoverslag zijn te beperken door:

  1. Brandwerende beplating aan de zijkant van dakkapellen aan te brengen.
  2. Brandwerende beplating aan de binnenzijde van nieuwe aanbouwen aan te brengen.
  3. Bouwt u uit onder uw bovenburen? Zorg dan dat de brand niet via het dak kan overslaan.
  4. Bouwt u ramen of deuren op de erfgrens dicht, dan moeten deze wellicht brandwerend worden uitgevoerd. Meer informatie kunt u vinden in het Verbouwkompas.
  5. Gebruik zo veel mogelijk niet-brandbare materialen. Controleer hiervoor de productinformatie op de het materiaal, voordat u een bouwmateriaal koopt.

Samenvatting aandachtspunten

Bij vergunningvrij bouwen gelden dezelfde eisen als bij bouwen met een vergunning. Bouwt u vergunningvrij? Let er dan op dat de kwaliteit na verbouwing minimaal hetzelfde is. Houd in verband met brandveiligheid rekening met de buren en breng bij twijfel brandwerende voorzieningen aan in dakkapellen en aan- en uitbouwen.

Kennisproducten

Bekijk ook

Gerelateerde rubriek

Gerelateerde thema's

Gerelateerde vragen

Zoek in vragen