In hoeverre ben ik als eigenaar verantwoordelijk voor de brandveiligheid in mijn pand?

Alle bouwwerken in Nederland moeten minimaal voldoen aan de voorschriften voor bestaande bouw. Maar wie is nu verantwoordelijk voor het voldoen aan die regels?

Relevante aspecten

De woningwet kent in artikel 1b een verbod op het gebruiken van een bouwwerk als dat niet voldoet aan de voorschriften voor bestaande bouw uit het Bouwbesluit 2012. De formulering van dit verbod is zodanig dat de plicht om te voldoen niet nadrukkelijk bij één partij ligt, maar dat iedereen die kan zorgen voor het herstellen van een mogelijke strijdigheid hierop kan worden aangesproken. Het is dus niet alleen verboden om een bouwwerk dat afwijkt van de regels te gebruiken, het is ook verboden om een bouwwerk dat niet aan de regels voldoet te laten gebruiken. Zowel eigenaar als gebruiker zijn dus aansprakelijk voor een gebouw dat niet voldoet aan de regels en/of gebruik dat in strijd is met de regels.

Regelgeving

De woningwet verwijst in artikel 1b naar bouwen, verbouwen, gebruiken en in stand houden. Voor al die activiteiten geldt dat moet worden voldaan aan de overeenkomstige voorschriften uit het Bouwbesluit. De regels zijn rechtstreeks werkend: een eigenaar of gebruiker wordt geacht de regels te kennen. In aanvulling op het Bouwbesluit geldt de zorgplicht uit artikel 1a van de Woningwet. Dit artikel stelt dat in geval van evident gevaarlijke situaties - ook al wordt wel aan de regels voldaan - "een ieder" moet ingrijpen en de gevaarlijke situatie moet beëindigen.

Vergunning en handhaving

Het bevoegd gezag - meestal de gemeente - ziet toe op de naleving van de voorschriften. De meeste gemeenten laten de brandweer controles uitvoeren op het voldoen aan de regels voor brandveiligheid. Deze controles worden uitgevoerd op basis van de risico's die met het gebruik samenhangen. Zo controleren gemeenten zelden woningen en woongebouwen, maar worden kinderopvang, zorggebouwen en gebouwen waar veel mensen bijeenkomen regelmatig gecontroleerd.

Risico's bij regulier gebruik

Een gebouweigenaar is verantwoordelijk voor het gebouw. De gebruiker is verantwoordelijk voor het veilig gebruiken van een gebouw.

Nadere toelichting

Van een gebouweigenaar wordt verwacht dat het pand dat hij verhuurt of laat gebruiken minimaal voldoet aan de voorschriften van het Bouwbesluit 2012. Ook wordt er van een gebouweigenaar verwacht dat hij nagaat of het gebruik van het gebouw wel klopt met waar het gebouw voor is bedoeld. Is dat niet het geval, dan wordt van de eigenaar verwacht dat hij ingrijpt. De gebruiker is wel als eerste verantwoordelijk voor het goed en veilig gebruiken van gebouw.

Risico's bij brand

De grootste risico's bij het brandveilig gebruiken van een gebouw zitten vaak in kleine dingen. Het loont dan ook om regelmatig - samen met de huurder - een rondje door een pand te maken. Aandachtspunten daarbij zijn:

  • Branddeuren die open gezet worden (haal wiggen en haakjes meteen weg)
  • Doorvoeringen die gemaakt worden door brandscheidingen
  • Brandwerende vuilnisbakken
  • Het plaatsen van rommel in stookruimtes

Maatregelen

Indien bepaalde risicovolle situaties regelmatig worden aangetroffen, dan is het advies om te zoeken naar structurele maatregelen. Worden branddeuren vaak open gezet, is het bijvoorbeeld zinvol om na te gaan of vrijloopdrangers of kleefmagneten aangebracht kunnen worden. Word je als gebouweigenaar geconfronteerd met een huurder die regelmatig doorvoeren maakt in brandscheidingen, is het aan te bevelen om een verbod op te leggen en dit - indien nodig -  zelf te doen.

Kennisproducten

Bekijk ook

Gerelateerde rubriek

Gerelateerde thema's

Gerelateerde vragen

Zoek in vragen