Wanneer heb ik een ontruimingsplan en plattegronden nodig? En wat zijn de eisen?

Het doel van een ontruimingsplan met plattegronden is dat aanwezigen in een gebouw weten wat zij moeten doen bij brand, zodat risico's worden beperkt en er veilig kan worden gevlucht.

Relevante aspecten

Een ontruimingsplan bestaat uit afspraken, instructies, oefeningen, plattegronden en andere informatie zoals persoonsgegevens, contactgegevens en aanwezigheidslijsten. Bij het opstellen van een ontruimingsplan kan gebruikt worden gemaakt van de norm NEN 8112.
Een onderdeel van een ontruimingsplan zijn de ontruimingsplattegronden die goed zichtbaar moeten zijn voor de aanwezigen in het gebouw. Hierop staan de positie van de lezer, de vluchtwegen en de beschikbare brandblusmiddelen duidelijk aangegeven.

Regelgeving

Elk gebouw heeft voorzieningen, zodat er veilig gevlucht kan worden. Dit is voorgeschreven in de Arbowet, het Arbobesluit en het Bouwbesluit 2012 afdeling 6.6 Vluchten bij brand. In lid 6 van artikel 6.23 staat beschreven dat u een ontruimingsplan nodig heeft wanneer u een brandmeldinstallatie bezit. Dit is ook van toepassing bij een niet-automatische brandmeldinstallatie, dus wanneer u geen brandmelders heeft maar wel handmelders ('rode kastjes' bij de brandslanghaspels). Het toekomstige Besluit Basishulpverlening verplicht het hebben van een ontruimingsplan.

Vergunning en handhaving

Met hoge uitzondering kunt u een ontruimingsplan voor gebouwen waarin verminderd zelfredzame personen kunnen verblijven, laten toetsen door de brandweer. Indien er bij risicovolle (gebruiksvergunningsplichtige) objecten geen sprake is van een adequate hulpverlening bij calamiteiten, kan het bevoegd gezag het gebruik beperken.

Risico's bij regulier gebruik

Een ontruimingsplan is niet bedoeld als verplicht onderdeel van de omgevingsvergunning, maar als hulpmiddel om inzicht te krijgen in de mogelijkheden en verplichtingen bij brand of een andere calamiteit.

Nadere toelichting

In het ontruimingsplan omschrijft u de functie, taken en bevoegdheden van de BHV-organisatie. Het plan geeft aan hoe er wordt ontruimd, hoe er wordt gecommuniceerd, hoe de hulpverleningsdiensten worden opgevangen en wie de leiding heeft. Voeg ook een oefenschema en plattegronden toe.
Als het ontruimingsplan een onderdeel uitmaakt van een bedrijfsnoodplan of bedrijfshulpverleningsplan, maak er dan een zelfstandig en uitneembaar stuk van. Bij het opstellen en actueel houden van het ontruimingsplan kan het best worden gewerkt volgens de NEN 8112.

Er zijn handige hulpmiddelen (tools) beschikbaar die aanwezigen kunnen alarmeren bij een calamiteit, bijvoorbeeld via de smartphone of tablet. Hierop is direct afleesbaar waar u zich bevindt en welke personen aanwezig zijn om te kunnen assisteren bij het afgesproken scenario. Let wel op, dit geldt als aanvulling en niet als vervanging voor de ontruimingsplattegronden op de wanden of deuren in het gebouw.

Risico's bij brand

Het is goed mogelijk dat er op een bepaald moment tijdelijke medewerkers aanwezig zijn of mensen die niet genoeg hebben geoefend met het ontruimingsplan. Ook is het mogelijk dat oefeningen en afspraken door spanning en angst vergeten worden, waardoor een plan niet correct verloopt. Daarom is het raadzaam om een noodscenario uit te werken dat voor iedereen logisch en begrijpelijk is. Denk hierbij bijvoorbeeld niet meer aan het blussen van een (mogelijk ontwikkelde) brand, maar aan het in veiligheid brengen van alle aanwezigen. En bel 112 voor hulp.

Aandachtspunten: hoe houd je de risico's acceptabel?

Welke risico's acceptabel zijn, hangt af van het bedrijfsproces. Het gebouw is meestal tijdens de bouw of verbouw aangepast aan het bedrijfsprofiel. Indien er bijvoorbeeld veel aan bed gebonden patiënten zijn en er in de nachtsituatie vaak sprake van een tekort aan hulpverleners is, dan wordt geadviseerd om brand te beheersen door middel van een sprinklerinstallatie en het realiseren van voldoende subbrandcompartimenten. Op die manier zijn de risico's bij brand kleiner; de organisatie kan vertrouwen op de preventieve voorzieningen. Het blijft natuurlijk van belang dat een goed ontruimingsplan en opgeleide bedrijfshulpverleners een onderdeel zijn van het geheel aan preventieve maatregelen.

Samenvatting aandachtspunten

Denk op tijd na over uw bedrijfsprofiel en stem het aantal BHV'ers af op de brandwerende en veiligheidsvoorzieningen en omgekeerd (RI&E). Stel u bij een calamiteit niet te afhankelijk op ten aanzien van de brandbeveiligingsvoorzieningen en inzet van BHV'ers. Een brandveiligheidsdeskundige kan u hierbij helpen.

Kennisproducten

Bekijk ook

Gerelateerde rubriek

Gerelateerde thema's

Gerelateerde vragen

Zoek in vragen